Beleidsplan Westerlicht 2025-2028

Voorwoord

In 2022 schreven we het beleidsplan Westerlicht, in een eerste versie na het ontstaan van de stichting in 2021. Bij herlezen van de tekst valt op hoezeer het plan gedateerd is. We beschouwen dit als een gunstige ontwikkeling: de ontwikkelingen gaan snel in de jonge organisatie.
Ook de achtergrond waartegen Westerlicht zich ontwikkelt en toenemend profileert in het werkgebied verandert snel.
Kortheidshalve geven we in de inleiding een aantal ontwikkelingen aan die binnen de stichting hebben plaatsgevonden, maar ook een schets van genoemde achtergrond.
De lering die we trekken uit de evolutie tot heden, is dat een beleidsplan realiter niet verder blikt dan een periode van 3 jaar. Ongetwijfeld zijn de alsdan opgetreden ontwikkelingen dermate ingrijpend dat een revisie nuttig en nodig zal zijn. Mogelijk zelfs tussentijds. Met dit gegeven in het achterhoofd, zou wellicht de benaming van Beleids-Werkplan beter zijn; een plan wat zich niet vastspijkert, maar aan te passen is op het moment dat de situatie daarom vraagt.

Inleiding

Binnen Westerlicht heeft een snelle ontwikkeling plaatsgevonden:

1. Intussen zijn een viertal locaties actief (Middelburg, Hulst, Tholen en Zierikzee) terwijl op korte termijn een vestiging in Goes wordt verwacht.
2. De interne organisatie is versterkt door de komst van een betaalde medewerker, die op projectbasis een aantal ontwikkelingen initieerde en bewaakte.
De financiering kreeg een basis door een startsubsidie via KWF Kankerbestrijding, die via de brancheorganisatie IPSO werd verkregen.
3. De verouderde website werd vernieuwd en communicatie via social media versterkt.
4. De werkafspraken, gedragsregels, registraties et cetera kregen hun neerslag in een duidelijk handboek, wat rust en vertrouwen in de organisatie verbeterde.
5. Regelmatig overleg tussen de respectievelijke locatie-coördinatoren draagt bij aan de eenduidigheid.
6. Ondersteuning vanuit lokale overheden, maatschappelijke organisaties en private ondernemingen zorgden, tezamen met vele particuliere donaties, voor een voldoende financiële basis.

Als ontwikkelingen op de achtergrond waartegen Westerlicht zich ontplooit gelden niet alleen het voortdurend streven van IPSO naar meer erkenning bij overheid, verzekeraars en partijen in de formele professionele zorg.
Ook de noodzaak tot structurele financiering van onze informele en niet-verzekerde zorg wordt met klem naar buiten gebracht en in toenemende mate onderbouwd.
De ontwikkelingen in de zorg (bijvoorbeeld en vooral de toenemende druk op de zorg door tekort aan beschikbare menskracht) geven extra kracht aan de redenering dat de door ons geboden steun aan mensen met en na kanker en hun naasten, van grote en toenemend onmisbare waarde is.

Welke lessen liggen ten grondslag aan de beleidsvoornemens 2025-2028?

In de eerste plaats onze waarneming dat snelle groei een achterstand heeft veroorzaakt in de interne organisatie. Hoewel bovenstaand is aangegeven dat hier al veel werk is verricht blijft verdere ordening aangewezen.

Verder zorgen de specifieke omstandigheden in de provincie Zeeland (grote afstanden, dunbevolkt) voor problemen bij het bewerkstelligen van voldoende bezoekersaantallen. Een spontaan kopje koffie lukt niet met een reisafstand van 30 km!
Deze constatering is niet uniek voor Westerlicht, ook andere centra worstelen hiermee, maar gelden wel in sterkere mate dan in verstedelijkte gebieden.

De financiële basis vereist voortdurende aandacht en activiteit.

De zichtbaarheid van de stichting in de provincie laat nog te wensen over en dient worden versterkt.

Beleidsvoornemens

Stichting Westerlicht zal zich meer gaan profileren in de provincie Zeeland. Een plan hiervoor is in ontwikkeling. De provincie-brede profilering zou, zo is de verwachting, naast een toename van het aantal gasten, ook meer inkomsten genereren.
Daarnaast zal ook de vergroting van de naamsbekendheid expliciete aandacht krijgen.
Website, nieuwsbrieven en flyers zijn daartoe van groot belang, naast het structureel informeren van de provinciale media. Gerealiseerd: Q2 2025

Zeeuwse bedrijven en hun bedrijfsartsen, die kunnen worstelen met door kanker geconfronteerd personeel, moeten op de hoogte zijn van de mogelijkheden die Westerlicht biedt voor wat betreft de informele zorg en het lotgenotencontact.
Gerealiseerd: Q4 2025

Gelukkig past Stichting Westerlicht in het toekomstbeeld van de gemeentes waar Westerlicht opereert en waar de aanwezigheid van de inloopcentra van Westerlicht inspeelt op het maatschappelijke-en bewonersbelang in het algemeen en onze kwetsbare doelgroep in het bijzonder.
Samenwerking met provinciaal opererende organisaties wordt uitgebouwd en/of bestendigd, zoals de Zeeuwse Zorg Coalitie, NFK, Zeeuws Verlies en Ziekenhuis ZorgSaam, maar ook een landelijk opererende organisatie, zoals Als kanker Je Raakt, versterken het bestaansrecht van Stichting Westerlicht. In continue ontwikkeling

Voorts zal het bestuur het volgende organiseren en effectueren:
– Taken en rollen binnen het bestuur : Q1 2025
– Protocollen en te volgen procedures : Q2 2025
– Opstellen van communicatieplan met inbegrip van Flow-Chart** :Q1 2025
– Opstellen activiteitenplan 2025 : Q1 2025
– Het aanstellen van een Super-user, zoals gevraagd door IPSO : Q2 2025

**De Flow-Chart is in deze een praktische leidraad voor bestuur, manager en locatie-coördinatoren.

Het Financieel beleid zal door Penningmeester zodanig inzichtelijk worden gemaakt, dat relevante financiële informatie per locatie bekend is: Q1 2025

Rapportages en Evaluatie zullen plaatsvinden per kwartaal:
– Over Q1: 31 maart 2025
– Over Q2: 30 juni 2025
– Over Q3: 30 september 2025
– Over Q4: 31 december 2025

Missie en visie
Missie

De missie van Westerlicht blijft ongewijzigd: laagdrempelig, huiselijk, gastvrij en zo dichtbij mogelijk een plek bieden aan mensen die te maken hebben (gehad) met kanker en hun naasten. Een plek om binnen te lopen, een verhaal te delen, een luisterend oor te vinden, informatie te ontvangen of bijvoorbeeld deel te nemen aan een activiteit (creatief, fysiek, of voorlichtend) bijvoorbeeld betreffende werkhervatting of gezond en lekker eten. Een plek waar de gast centraal staat en hem/haar emotionele steun geboden wordt om hem/haar met behoud van eigen regie een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te laten vinden.

Visie
Het nagestreefde aanbod van informele zorg in een geografisch complexe provincie als Zeeland, vereist meerdere, kleinschalige locaties. Deze zijn verbonden in stijl, uitstraling en onderlinge verbinding. Laagdrempelige toegang met moderne communicatiemedia (bijv. social media) tot opgeleide medewerkers is gewenst. Groepsactiviteiten en persoonlijke gesprekken zijn (evt. op afspraak) mogelijk. Het netwerk van voorzieningen zal organisch groeien en ingevuld worden, zowel in voorzieningen als inhoudelijk: “liever steeds een beetje te klein dan steeds veel te groot”.
Nauwe samenwerking met de eerste- en tweedelijns zorg blijft geboden, met een nauwkeurige afstemming van taken en verantwoordelijkheden.
Een degelijk onderbouwde structurele financiering dient zo spoedig mogelijk, en doorgaand, te worden bewerkstelligd.

Toelichting:
Rekening houdend met de geografie in de provincie Zeeland, is gestreefd naar vestigingen op meerdere locaties, welke verdeeld zijn over de provincie en tegelijkertijd de regio verantwoord en logisch bestrijkt.
Regio’s zoals Zeeuws-Vlaanderen en Schouwen-Duiveland zijn uitgestrekt en dunbevolkt. Dit stelt speciale eisen aan de wijze waarop Westerlicht haar activiteiten kan aanbieden. Dichtbij betekent kleinschalig en voor lage bezoekersaantallen. Gestreefd wordt naar locaties met een redelijke gelijkheid in toerusting/herkenbaarheid en toegankelijkheid. De inzetbare digitale technieken op de locaties m.b.v. interactieve beeldschermen vergemakkelijken het bijwonen van activiteiten in een andere vestiging.
IPSO-centra hebben een specifieke, op de oncologische groep gerichte, uitstraling en identiteit. Dit verhindert in hoge mate het samengaan met andere zorg, bijvoorbeeld voor andere vormen van chronische zorg. In de omstandigheden van lage bevolkingsdichtheid en lage bezoekersaantallen, zal wellicht naar pragmatische oplossingen moet worden gezocht.

De huidige opbouw
De huizen van Westerlicht voorzien in de behoeften van de doelgroep. Mensen kunnen er terecht voor een gesprek, lotgenoten ontmoeten of deelnemen aan een activiteit. Zo worden er voorlichtingsbijeenkomsten, activiteiten of evenementen georganiseerd. Westerlicht onderscheidt zich van andere voorzieningen in de zorg door de niet-therapeutische én de niet-medische setting, daarin ligt de meerwaarde. Op gelijkwaardige basis bieden, veelal ervaringsdeskundige, opgeleide medewerkers ondersteuning aan mensen die kampen met de gevolgen van kanker. Dit alles maakt Westerlicht tot een waardevolle voorziening. Westerlicht streeft ernaar om in de komende jaren ingebed te raken in de Zeeuwse zorgstructuur als waardevolle aanvulling op en schakel in de oncologische zorg. De verbinding met de formele, verzekerde zorg in eerste en tweede lijn blijft actief gezocht en uitgebouwd te worden. Ook mantelzorgers en naasten in bredere zin worden gesteund.
De relatie met IPSO heeft intussen geleid tot het feit, dat Westerlicht op alle locaties beschikt over opgeleide medewerkers. Medewerkers die de training nog niet hebben gedaan, zullen deze alsnog volgen. Gerealiseerd: Q1 2025.
Een gezonde geest in een gezond lichaam: in de huidige oncologische praktijk is veel proactieve aandacht voor behoud van lichamelijke conditie. Een fit lichaam is beter in staat de behandelingen te doorstaan en bevorderd herstel in de periode daarna. Westerlicht streeft naar continueren en intensiveren van de bestaande samenwerking met paramedici zoals fysiotherapeuten, diëtisten, et cetera. In continue ontwikkeling
De bestaande informatievoorziening wordt drastisch uitgebouwd. Veel informatie kan op het internet worden teruggevonden, maar de ordening en praktische waarde is soms moeilijk te doorzien. Coaching bij de zoektocht naar voorlichting kan van grote waarde zijn, en Westerlicht kan hier een belangrijke positie innemen. In continue ontwikkeling

Organisatie en medewerkers
Professionalisering en uitbreiding
Een heldere organisatiestructuur draagt bij aan het goed functioneren van Westerlicht.
Professionalisering en uitbreiding zijn nodig om kwaliteit en continuïteit te kunnen bieden. Vanuit deze visie zal:
1/het bestuur worden uitgebreid,
2/ in Q1 van 2025 een ondersteunend tweede professionele manager worden aangesteld.
Ad 1: Bij de werving van bestuursleden zal, naast ervaring en competenties, ook de regionale spreiding een rol spelen. Een hands-on mentaliteit is een pre, evenals de wens om een vrouw bij het bestuur te hebben. Vereist continue aandacht

Ad 2: De landelijke maatschappelijke erkenning van de belangrijke functie van de centra komt tot uiting in het beschikbaar zijn (van de kant van IPSO en KWF) van gelden voor het aanstellen van een manager per 01-01-2024. Voor Westerlicht opereert de manager op basis van ZZP-schap.
Het zorgvuldig inbedden in de organisatie van de betaalde manager vereist waakzaamheid van de kant van bestuur in het organiseren van een stimulerende en complementaire relatie met de reeds aanwezige locatie-coördinatoren in de groepen van opgeleide medewerkers. Enerzijds zal gebruik kunnen worden gemaakt van de kennis en ervaring binnen de IPSO, anderzijds vereist de specifieke Zeeuwse situatie met meerdere kleine centra zorgvuldig beleid in een lerende organisatie. Korte lijnen en frequent overleg met het bestuur zijn essentieel voor een lerende en een snel acterende organisatie.
De manager verstrekt hierin op eigen initiatief informatie aan het bestuur tijdens bestuursvergaderingen.
3/er worden ingestoken op middelen:
Ad3: – opplussen van betaalde krachten met €40.000,- Gerealiseerd Q1 2025
-reserve opbouwen van € 100.000,- door reservering op jaarbasis van €10.000,-
In continue ontwikkeling
4/de locatie Goes geopend. Gerealiseerd Q4 2025

Verbinding

Binnen Westerlicht is er veel aandacht voor de verbinding, zowel intern als extern.
1/Verbinding binnen het bestuur van een stichting met een provinciale actieradius,
2/ verbinding met de regionale vertegenwoordigers vanuit de eerste en tweede lijn. Met ZorgSaam zijn de eerste stappen gezet naar samenwerking en deze zal naar verwachting uitgebreid en bestendigd worden.
3/ Met de landelijke opererende organisatie Als kanker Je Raakt, zijn de eerste gesprekken positief verlopen.
4/ Met de regionale organisatie Zeeuwse Zorg Coalitie is inmiddels een samenwerking tot stand gebracht.
Een verdere vervlechting in het sociale domein, op provinciaal en lokaal niveau, is noodzakelijk.
Te denken valt aan Prostaatkankervereniging, Borstkankervereniging, Zeeuws Verlies.
5/ verbinding met lokale en regionale overheden: Alle kernen waar Westerlicht opereert, zijn verheugd met de aanwezigheid van Westerlicht. Westerlicht telt mee in de maatschappelijke visie voor de toekomst in de diverse toekomstvisies van de gemeentes.
6/ verbinding tussen de groepen opgeleide medewerkers, hun motivaties, ervaringen en ideeën, middels geregeld coördinatoren overleg en gezamenlijke activiteiten welke aangestuurd worden door de manager.
Zie ook: Beleidsvoornemens

Doelgroep

De Westerlicht inloopcentra zijn er in eerste instantie voor iedereen die met kanker wordt geconfronteerd. Dat zijn zowel mensen die zelf met kanker te maken hebben, of hebben gehad, als hun naasten. In de praktijk komt het al voor dat ook anderen gebruik maken van het zorgaanbod van de inloopcentra. Dan gaat het om mensen die ernstig of chronisch ziek zijn, of die met rouw te maken hebben.
Zowel wat betreft het zorgaanbod als wat betreft het vaststellen van de doelgroep moet een bestuurlijk standpunt worden vastgesteld. Naar analogie van het eerder beschrevene is een organisch groeimodel te verkiezen boven een al te brede start. De basis van de activiteiten is principieel vraag gestuurd!
E.e.a. impliceert:
– het begrip “naasten” wordt breed geïnterpreteerd.
– Voor nabestaanden voeren we geen actieve reclame, maar ontvangen hen wel in onze inloopcentra. Echter, verwijzen we hen door naar gespecialiseerde instellingen/organisaties, zoals Zeeuws Verlies.
– Gasten hebben een link met kanker.

Activiteiten.

Concreet richt Westerlicht zich op het (verder) ontwikkelen van het volgende aanbod:
• Lotgenotencontact, incidenteel aan de hand van een thema of als groepsbijeenkomsten verspreid over een bepaalde periode
• Individuele gesprekken op afspraak.
• Vrije inloop voor gesprek, voorlichting of ontspanning en gezelligheid.
• Activiteiten: op creatief vlak (schilderen, mandala tekenen, tekenen voor volwassenen), koken, wandelen, yoga, ontspanning, meditatie.
• Voorlichtingsbijeenkomsten (bijvoorbeeld over leven met een stoma), themabijeenkomsten (bijvoorbeeld over vermoeidheid na kanker), lezingen.
• Schakelfunctie tussen de zorgvoorzieningen in eerste en tweede lijn, en paramedische zorg.

Conform de richtlijnen van IPSO wordt de volgende verdeling in percentages van het aanbod in de inloopcentra nagestreefd: Gerealiseerd: Q4 2025
• 20% van het aanbod op jaarbasis: aanbieden van informatie (voeding/beweging…)
• 30% van het aanbod op jaarbasis: vitaliteit & positiviteit
• 20% van het aanbod op jaarbasis: lotgenotencontact.
• 30% van het aanbod op jaarbasis: creatieve activiteiten

Vergoeding
Om de drempel zo laag mogelijk te houden, zal voor het meeste aanbod aan gasten een minimale vergoeding worden gevraagd. Het gaat dan om een bijdrage aan bijvoorbeeld materiaalkosten. Deze vergoeding is niet kostendekkend voor de geboden voorziening. Hierin kan eventueel gevarieerd worden.

Het bestuur zal in samenwerking met de coördinator en opgeleide medewerkers verdere invulling geven aan het aanbod en de frequentie. Daarbij zal worden aangesloten op de vraag en op de ontwikkelingen in de zorg.

Financiën:

Alle wensen en voornemens staan of vallen met een financiële onderbouwing. Bij het ontbreken van een solide financiële basis voor de inloophuizen dient alle aandacht uit te gaan naar fondsenwerving.
Voor de bestaande situatie wordt verwezen naar het financieel jaarverslag 2024.

Namens het bestuur Stichting Westerlicht,

Het Bestuur van Stichting Westerlicht:

Jan Bergen – Voorzitter
Léon Phernambucq – Secretaris
Dick van der Ploeg – Penningmeester
Werner Buurma – Bestuurslid

Bestuurders van Westerlicht Zeeland ontvangen geen vergoeding voor hun werk als bestuurder. Bestuurders worden wel in de gelegenheid gesteld om hun onkosten (bijvoorbeeld reiskosten) te declareren.